“Teknoloji eski işler için yeni araçlar sunar” diyor The Atlantik’in editörü ve Hit Makers kitabının yazarı Derek Thompson. İletişim insanoğlu için hep kadim bir kavramdı fakat mesajını taşıdığı araçlar günden güne değişiklik gösterdi. Taş, kumaş, kağıt derken teknolojinin hayatımıza verdiği yön neticesinde mesajların akışı artık ekranlara doğru evrildi. Mesajların taşıyıcısı ise şüphesiz sosyal medya ve dijital medya araçları.
Şirketlerin hayata yön verdiği modern dünyada kişilerin kendini ifade etme ihtiyacı olduğu gibi kurumların da potansiyel müşteri ve yatırımcılara kendini ifade etme ihtiyacı bulunuyor. Önceki dönemde bu ihtiyaç çoğunlukla gazete, dergi ve televizyon üzerinde ifade buluyordu, ta ki internet gelip de hayatımızın tam da merkezine özerklik bayrağını dikene kadar. Yıkıcı bir yenilik olarak hayatımıza giren ve geçmişin tüm araçlarını da kendi doğasına göre yeniden şekillendiren, şekillendiremediklerini seleksiyona tabi tutan internetin haylaz çocuğu sosyal medya kurumsal hayatta da bir hayli etkin. Peki bu aracı nasıl kullanmalıyız ki kurumsal anlamda fayda sağlayalım ve ne gibi potansiyel tehlikeleri de göz önünde bulunduralım?
Sosyal Dinleme Arşiv Kurtları İçin Bulunmaz Nimettir
Sosyal dinleme kurumların yeteneklerini ve algılarını geliştiren ve dinç tutan bir faaliyettir. Müşterilerin veya potansiyel müşterilerin şirketiniz hakkında en net eleştirilerini çarpıtılmamış haliyle sosyal medyada bulabilirsiniz. Bu nedenle şirketinizin hedeflediği kitleleri, kriz yaşamaktan endişe ettiği konuları, aktif müşterilerini ve sektörel gündemi sosyal medya araçlarıyla her an dinleyerek ihtiyaca uygun çözümler üretebilirsiniz.
Sosyal medyanın yanı sıra arama motorları da mükemmel bir sosyal dinleme ortamıdır ve aynı zamanda kusursuz bir arşivdir. Herhangi bir ürün ve marka tasarımının öncesinde sosyal medyayı dinleyen ve arama motorlarından arşiv karıştıran şirketler daha yüksek satış başarısına kavuşurken kriz risklerini en düşük seviyede tutarlar.
Örneğin Efes, daha önce sosyal dinleme ve arama motoru arşivciliği yapmış olsaydı Zilli Sally ve Delikanlı Henry gibi toplumda önemli bir hassasiyet noktası olan “kadın” konusuna olumsuz bir çağrışım içeren cinsiyetçi bir ürün çıkarır mıydı? Zira kısa bir Google aramasının ardından biliyoruz ki daha önce benzer ürünler İngiltere ve Güney Afrika’da da piyasaya sürülmüş, toplumun kitlesel tepkisinin ardından piyasadan kaldırılmıştı. Bu yaşanmış olay bile en azından bir perspektif verebilir, özellikle “kadın” konusunda son yıllarda yaşanan hassasiyet de göz önünde bulundurularak böylesi bir üründen vazgeçilebilirdi.
Gözüne Sokmak İçin Değil Hatırlanmak İçin İçerik Pazarlama
Belki çok duydunuz fakat bir kez daha tekrarı hak eden yöntem içerik pazarlaması listemizde ikinci sırada. İçerik pazarlaması son 10 yıldır önemini koruyor, bu kadar uzun süredir önem listesinde üst sıralarda yer almasının sebebi içerik pazarlamasına duyulan ihtiyacın sürekli değişmesi. Bir dönem internetteki kaynak eksikliği nedeniyle gündemde olan içerik pazarlaması daha sonraki dönemlerde içerik kirliliği nedeniyle öne çıkmıştı, şimdi ise çağın vebası haline dönüşen dijital reklamlar nedeniyle yine revaçta, gerekçeler değişiyor, değişmeyen tek şey içerik pazarlamasına duyulan ihtiyaç.
Günümüz insanın dikkati saniyeler ile ölçülüyor, bunun en önemli gerekçelerinden biri her şeyi daha kısa ve öz olarak sunan dijital dünya ve bu dünyanın en önemli sorunlarından biri reklamlar. Daha önceleri izleyicinin televizyonlardan da uzaklaşmasına neden olan reklamlar şimdi de dijital içeriklerin yaşam ağacını içten içe kemiriyor. Bu durumda en akılcı çözüm şirketlerin kendi içeriklerini reklam gibi metinlerle müşterinin gözüne sokmaktan vazgeçmeleri ve müşterinin dijital ortamda geçeceği duraklara kendisini hatırlatacak kırıntılar bırakmalarıdır. Aksi halde şirketinizin sonu Trivago reklamlarıyla ailenin sevilmeyen üyesi haline gelen yağız Türk delikanlısı gibi olacaktır.
Peki pazarlamaya yönelik içerik üretirken neye dikkat edeceğiz? Cevap Aristo’dan yüzlerce yıl önce gelmiş, Etos, Patos, Logos… Mantıklı ve argümana dayalı, etik ve rekabeti öncelemeyen aynı zamanda da duygulara hitap eden eğlenceli içerikler içerik pazarlamanın temelini teşkil edebilir.
Kendini Övme Fayda Yarat
Şirketlerin kurtulmakta güçlük yaşadıkları en kötü özelliklerinden biri kendilerini anlattıkları içeriklerin reklam metninden farksız olmasıdır. Bu tarzın dışına çıktıklarında sudan çıkmış balığa dönen şirketler konfor alanının dışına çağıran içeriklere mesafeli davranmaktadır. Müşteri için ise tam tersi geçerlidir, kesinlikle markanın kendini yetkinliklerini övdüğü metinlere itibar etmeyen müşteriler bu içeriği lorem ipsum olarak değerlendirmektedir. Bu durumda markaların kendini öven metinlerden çok müşterilerine fayda yaratacak içeriklere yönelmesi gerekmektedir.
Örneğin fotoğraf makinesi satan bir şirket “Nasıl yapılır?” türünde içerikler üreterek müşterileri için fayda yaratabilir. Veya bir mobilya şirketi sattığı ürünlerin nasıl monte edildiğini anlatan pratik ipuçlarını müşterileriyle paylaşabilir. Kolay monte edilen bir ürün arayan potansiyel müşteriler de bu içerikler nedeniyle markayı tercih edebilir. Fayda yaratan içerikler marka ile müşteri ilişkisinin uzun süreli olmasına katkı sağlar, içeriklerden sağlanan faydaya alışan müşteriler zamanla marka elçisine dönüşür. Bu da aslında tüm pazarlama çalışmalarının ulaşmaya çalıştığını zirve noktasıdır. | İki Kurumsal Blog Bir Yazı: THY ve Fotografium |
Doğru Konuya Doğru Medya Tercih Edilmeli
Her medya kendi varlığıyla bir mesaj taşır. Örneğin Instagram siyasal iletişim için çok da uygun bir mecra değildir. Zira Instagram eğlenen ve eğlendiğini başkalarına göstermek isteyen insanların mecrasıdır. Siyasal iletişim için Twitter’ı kullanmalısınız. Aynı içerik ve kullanılacak medya sınıflandırması şirketiniz için de geçerlidir.
Teknolojinin insanlar üzerinde yaptığı en önemli değişikliklerden biri de bilgi kaynağı algısında yarattığı değişimdir. Daha önceleri bilgi edinme aracı olarak metinler revaçtaydı, internet ve sosyal medyanın etkisiyle artık görseller bilgi kaynağı olarak değer görüyor, zira görselin verdiği mesajı anlamak daha kolay. 2019 yılında internet trafiğinin yüzde 90’ını video içerik talep edenler oluşturdu ve henüz video talebi doygunluğa ulaşmış da değil. Dahası henüz canlı yayınlar çağının da ilk evresindeyiz, yakın bir gelecekte video içerikler de ikiye ayrılacak, canlı yayınlar, kaydedilmiş içerikler…
Video mükemmel bir iletişim aracıdır fakat doğru amaç için kullanıldığında… “Duman ile felsefe yapılmaz” sözü aslında durumu en kısa yoldan ifade eden söz olsa gerek. Zira felsefe gibi karmaşık ve yoğun anlam içeren bir sözcük öbeklerini duman ile ifade etmeniz mümkün değildir. Bu cümledeki gibi medya seçimimizi vereceğimiz mesajın karmaşıklığına ve medyanın kendi mesajına uygun olarak seçmeli ve içeriği de bu iki kriteri göz önünde bulundurarak üretmeliyiz. | Daha fazla örnek için: Dijital Yayıncılıkta Kullanılabilecek İçerik Tipleri |
- Karmaşık veriler görselleştirerek sunun, infografik veya video infografik güzel seçeneklerdir
- Dönemsel açıklamalarda anlaşılmasını istediğiniz konuları yönetici sözcülüğünde video ile anlatın
- Niş ve uzun konular için e-kitap hazırlayın, bu tip içerikler sektörel gündeme kalıcı katkı sağlar
Kalıcı İlişki İçin Duyguları Es Geçmeyin
Müşteriler şirketler ile fayda temelli bir ilişki kurarlar, aynı şekilde şirketler de müşterileri gelir elde etmek için önemserler. Bu gerçeği ilişkinin her iki tarafı da bilmektedir fakat müşteriler birden fazla şirket arasında seçim yapacağı zaman duygusal olarak iletişim kurabildikleri şirketleri tercih ederler ve o şirketlerle daha uzun süreli bir ilişki kurarlar.
Kişisel tecrübem de bu yönde, fayda yaratan içerikler ihtiyaç giderildikten sonra geride bırakılabiliyor belki fakat duygusal bağ kurduran içerikler insanların marka ile kalıcı ilişkiler kurmasını sağlıyor. Örnek olarak Turkcell‘in desteklediği Hayat Tamircisi işi gösterilebilir. Büyük sosyal sorumluluk kampanyaları düzenleyecek bütçeniz olmasa bile dijital dünyanın sunduğu imkanlarla şirketinizin insanları önemsediği gerçeğini destekleyebilir veya algısını yaratabilirsiniz. Algının kalıcı olması için ise etkinliklerle algıyı gerçeğe dönüştürmelisiniz.
Üretmek Kadar Dağıtmak da Önemli
Üretim şirketlerinde bir ürünün piyasaya sürülmesi için etkin bir dağıtım ağının bulunması gerekir, dünyanın en kaliteli ürününü en uygun fiyata üretseniz dahi eğer insanlar bu ürüne ulaşmakta güçlük çekerse şirketiniz başarısız olacaktır. Aynı sosyal medyada olduğu gibi.
Sektörün en iyi içeriğini üretseniz bile eğer insanlar bu içerik ile karşılaşmıyorsa harcanan emek heba olacaktır. Bu nedenle ürettiğiniz içeriği tüm sosyal medya hesaplarınızda, o hesabın yayın formatına uygun bir şekilde tasarlayarak paylaşmalısınız. İkinci aşamada ise üretilen içeriğin hedef kitlesine sahip sosyal medya fenomenleri ile iş birliği yaparak onların kendi üsluplarıyla içeriği paylaşmasını sağlamalısınız. Son olarak da en etkin araçlardan biri sözlüklerde uygun başlıkların altında içeriğinizi paylaşabilirsiniz.
Mecralar sizden uzaklaştıkça kullanacağınız dil de bir o kadar sadeleşmelidir. Şirkete ait sosyal medya hesaplarında veya kurumsal blog sitesinde kullanılan pazarlama ağırlıklı üslubun yerine “haberiniz olsun” tonunda bir üslup tercih edilmelidir. Zira insanlar salt pazarlama içerikli metinleri görmezden gelmektedir.
Facebook, Twitter, Instagram, Linkedin, Youtube, Pinterest gibi mecraları içeriğinize ve en fazla trafik getirme potansiyellerine bakarak içeriklerinizin taşıyıcısı konumuna getirebilirsiniz. | Hangi Sosyal Medya Servisi En Fazla Trafik Sağlıyor? |
Gündemdeki Mayınları Tespit Edin
Dijital dünyada gündem oldukça hızlı aktığından dikkatli bir şekilde takip edilmediğinde istenmeyen krizlere neden olabilmektedir. Bu nedenle herhangi bir içerik planlamadan önce mutlaka ve mutlaka gündem takibi yapılmalıdır. Örneğin ülkece yas tutulan bir günde eğlence veya pazarlama odaklı bir içerik paylaşmak veya özel bir gün ile ilişkilendirilen indirim kampanyanları paylaşmak kurumunuzun hem itibarsız hem de fırsatçı görülmesine neden olacaktır.
Bu nedenle markanızın itibarını zedelememek ve sosyal medya lincine maruz kalmamak (en azından insanlara saygısızlık etmemek) adına gündemi takip edebileceğiniz araçlar kullanmalısınız. Çok kompleks olmasa bile basit bir Google araması dahi önemli ölçüde sizi yanılgıdan kurtaracaktır. Gündemi takip etmek için news.google.com adresini kullanabilir veya trends.google.com.tr/trends/hottrends/visualize adresinden anlık olarak gündemi görüntüleyebilirsiniz.
Medya takip ve sosyal medya takip yazılımlarını kullanarak daha profesyonel araçlarla gündem takibi yapabilirsiniz fakat anlık bilgiye ihtiyaç duyduğunuzda Google en önemli yardımcınız olacaktır.
En bilindik en sıradan adımları disiplinli bir şekilde takip etmek dijital mecralarınızı uzunca bir süre güvenli bir şekilde yönetmenizi sağlayacaktır. Bu mecraları kullanırken oluşturacağınız basit politikalar özellikle düşünmeye vakit bulamayacağınız kriz anlarında hayati derece önem kazanmaktadır. Dijital mecralarınızı yöneten kişilerin de bu kodları çok iyi benimseyerek sindirmeleri gerekmektedir ve ayrıca ekibinize yeni dahil olan personel bu kodları net bir şekilde öğrenmedikçe yalnız başına direksiyona geçirilmemelidir. Hem kendisi hem de marka için karşılaşılabilecek tatsız sürprizler bu yolla önceden engellenebilir.